Grondrechten, tussen schip en wal?

Terwijl de Middellandse Zee talloze levens opslokt van migranten die de oversteek wagen op geïmproviseerde boten, beleven in het Noorden en ver van de politieke en media-aandacht, de Belgische havens een andere realiteit: die van verstekelingen aan boord van voornamelijk handelsschepen, die in België aanmeren. Hoewel dit fenomeen statistisch gezien relatief klein is, gaat het hier om delicate situaties die verschillende vragen doen rijzen. Wat is het juridisch statuut van een verstekeling? Wat zijn de verplichtingen van de verschillende actoren (rederij, scheepvaartpolitie, Dienst Vreemdelingenzaken,…)? Hoe kan de bescherming van de fundamentele rechten van deze bijna onzichtbare en kwetsbare bevolking gegarandeerd worden (toegang tot internationale bescherming, effectief beroep tegen toegangsweigering, verbod op vernederende behandeling en arbitraire detentie, …)? Via deze Myriadoc, opgebouwd rond bezoeken op het terrein en verschillende discussies met de betrokken actoren, tracht Myria deze vragen te beantwoorden en aanbevelingen te doen. De juridische omkadering van verstekelingen is wat betreft mensenrechten duidelijk voor verbetering vatbaar. In wat volgt stellen we vast dat een bepaald aantal voorzieningen geoptimaliseerd kunnen worden. Ons rapport werd reeds vermeld in een artikel in La Libre Belgique, VRT radio en anderen.